Jak przechowywać wino w warunkach domowych?
Wino po zabutelkowaniu w dalszym ciągu dojrzewa i bardzo ważne jest jego prawidłowe przechowywanie. Jeśli chcemy, aby smaki i aromaty wina nie zostały zmienione przez niepożądane czynniki to powinniśmy przestrzegać tych kilku istotnych zasad takich jak : temperatura, wilgotność, światło, wibracje i pozycja butelki.
Zaciemnione pomieszczenie
Wino nie lubi światła słonecznego, dlatego powinno się je przechowywać w zaciemnionych pomieszczeniach. Promienie słoneczne mogą nagrzewać nasze butelki, a do tego wpływają na chemiczną strukturę wina negatywnie oddziałując na smak (szczególnie problem dotyczy win musujących i tych w przezroczystych butelkach). Zarówno światło naturalne jak i sztuczne przyspiesza proces utleniania wina poprzez fotooksydację. Dlatego najlepszym miejscem do przechowywania wina jest piwnica, a najbardziej praktycznym sposobem do jej oświetlenia halogeny LED. Trzeba jednak pamiętać, aby ograniczać użycie naświetlenia do minimum! Czyli pamiętaj: zawsze gaś światło jak opuszczasz swoją piwniczkę z winem :) Jeśli takowej nie posiadasz i nie masz również miejsca w zaciemnionej szafce, to staraj się przechować wino w drewnianej skrzynce, grubym kartonie, lub po prostu tam gdzie nie dociera światło.
Temperatura oraz wilgotność
Wino najlepiej czuje się w temperaturze w granicach 10-15℃ . Dlatego nie bez znaczenia jest kontrola temperatury w piwnicach lub innych pomieszczeniach służących do przechowywania win. Im temperatura jest niższa, tym wino będzie wolniej dojrzewało i zmieniało swój profil smakowo-zapachowy. Ale zbyt niskie temperatury utrudniają naturalną ewolucję wina. Mogą też spowodować utworzenie się małych kryształków zwanymi winianami, które co prawda nie wpłyną na smak i aromat wina, ale na jego wygląd. Co może być uznane przez niektórych za wadę wina. Zbyt wysoka temperatura natomiast przyspieszy zmiany w winie. Spowoduje przedwczesne starzenie, a temperatura powyżej 25℃ może doprowadzić do zepsucia. Równie ważne, a nawet kluczowe jest zachowanie stałej temperatury pomieszczenia. Nagłe zmiany temperatury sprawią, że wino będzie narażone na szok termiczny, a to z kolei może negatywnie wpłynąć na jego walory.
Ważna jest też kontrola wilgotności ponieważ jej zbyt wysoki lub niski poziom może skutkować zepsuciem wina. W suchym środowisku korek będzie miał tendencję do kurczenia się, umożliwiając kontakt wina z powietrzem. Zbyt duża wilgotność z kolei może powodować rozwój grzybów, a te mogą przeniknąć do korka i skazić wino. Dlatego w pomieszczeniu, gdzie przechowujemy wino wilgotność powietrza powinna się utrzymywać na poziomie ok.70% (takie między 65-80%).
Do utrzymania temperatury oraz wilgotności na optymalnym poziomie używa się specjalnych urządzeń, np. klimatyzatorów lub nawilżaczy.
Pozycja butelek i spokojne leżakowanie
Zwykle butelki wina należy przechowywać w pozycji horyzontalnej lub pod lekkim kątem. Przechowywanie wina w barku lub w szafce w pozycji stojącej przez dłuższy czas to najpopularniejszy błąd. Oczywiście nie tyczy się to win na zakrętkę, tylko tych z korkiem. Kiedy korek nie ma kontaktu z winem, zaczyna wysychać, traci na objętości i przestaje chronić zawartość butelki. W efekcie wino zaczyna się utleniać. Dlatego ważne jest przechowywanie butelek w pozycji poziomej, tak by korek stykał się z winem. Dzięki temu pozostanie wilgotny, elastyczny i lepiej będzie przylegał do ścianek szyjki butelki minimalizując ryzyko oksydacji.
Odpowiednie jest też lekkie nachylenie butelek. Pamiętajmy, że z czasem naturalnym procesem jest powstawanie w winie osadu , co jest pożądane. Wino, które nie tworzy z czasem osadów zostało nadmiernie sklarowane, przefiltrowane, wysterylizowane. Odchylenie butelki o 5 stopni powoduje, że tworzący się w naturalny sposób osad w winie, będzie się odkładał w dolnej części butelki. W przypadku długo leżakujących butelek wskazane jest postawienie ich w pozycji pionowej na jakiś czas przed podaniem, aby osad opadł na dno. Innym sposobem oddzielania wina od osadu jest dekantacja wina przy użyciu dekantera – szklanego naczynia o specyficznym kształcie. Co ważne dekantacje dokonuje się nad źródłem światła (np. świecy). Dzięki temu przelewając wino do dekantera (karafki) widzimy, w którym momencie w szyjce butelki zaczyna gromadzić się osad z dna butelki.
Wino powinno być przechowywane w miejscu, gdzie nie będzie narażone na wibracje. Nie powinno się też potrząsać butelkami. Wibracje obciążają korek zmniejszając jego elastyczność, a to m.in. sprzyja utlenianiu wina. Dobrze jest też dokonywać zakupu wina co najmniej dzień przed spożyciem (zwłaszcza win dojrzałych), bo jak wiadomo w trakcie transportu wstrząsy są nieuniknione.
Jak rozmieścić wino na regale w pomieszczeniu/piwnicy na wino?
Występowanie różnicy temperatur w pomieszczeniu jest rzeczą oczywistą. Jak więc prawidło ułożyć nasze wino na półce by zapewnić mu najlepsze warunki? Zaczynamy od win musujących i białych umieszczając je na samym dole, gdzie jest najchłodniej, powyżej wina różowe, a najwyżej czerwone.
Jak długo przechowywać wino ?
Im starsze tym lepsze! Czy faktycznie…?
Charakterystyka zmian jakie zachodzą w winie może zależeć od kilku czynników i niestety zdecydowana większość win nie nadaje się do długiego przechowywania. Jednym z nich jest rodzaj wina. Wina białe i różowe przeznaczone są do picia raczej za „młodu”. Tyczy się to również win musujących. Oczywiście z wyjątkami, którym wiek sprzyja są np. szampany. Wina z regionu Jura też należą do tych win, gdzie ograniczony i kontrolowany proces utleniania jest celowym zabiegiem, który wpływa na oryginalny charakter wina. Potrafią starzeć się nawet kilkadziesiąt lat.
Wina czerwone mogą być przechowywane dłużej niż wina białe, ale to też zależy od profilu wina. Lekkie i owocowe wina czerwone, podobnie jak w przypadku białych, lepiej pić bez przesadnej zwłoki. Do długiego przechowywania najlepiej nadają się wina cięższe, taniczne, z wyrazistym charakterem. Takie wino będąc początkowo świeże i owocowe z czasem stanie się bardziej złożone, aksamitne i będzie można w nim wyczuć więcej cech terroir.
Większość białych, różowych jak i lekkich czerwonych win nadaje się do wypicia w przeciągu 1-2 lat od butelkowania, a trochę wyższej klasy wina białe i czerwone przez okres 3–6 lat. Do długiego przechowywania nadają się jakościowe wina z Bordeaux (nie tylko czerwone , ale i białe), czerwone i białe Burgundy, czy też wina innych apelacji, gdzie szczep winogron ma potencjał do długiego dojrzewania np. Cabernet Sauvignon, Merlot, Chardonnay czy Riesling.
Bardzo dobrym konserwantem dla wina jest alkohol oraz cukier. Wina o zawartości alkoholu powyżej 12,5% zazwyczaj przechowują się lepiej od win z niską zawartością alkoholu, a tak samo jak i wina słodkie.
Ciekawostka:
W 2010 roku podczas przeszukiwania wraku dwumasztowego szkunera znajdującego się na dnie Morza Bałtyckiego, u wybrzeży Wysp Alandzkich, znaleziono 100 butelek szampana. Był to statek handlowy, który pod koniec XVIII w. płynął do rosyjskiego Petersburga.
Eksperci ocenili, że znaleziony szampan to najprawdopodobniej oryginalny Veuve Clicquot, wytworzony między 1772 a 1785 rokiem i jest najstarszym szampanem świata! Eksperci szacowali, że za jedną butelkę kolekcjonerzy będą gotowi zapłacić nawet 50 tysięcy euro. W rzeczywistości „najstarszego szampana świata” można było kupić za „jedyne” 15 tysięcy euro. Okazało się też, że szampan nie nadaje się do spożycia – w jego składzie było bardzo dużo cukru, oraz śladowe ilości arszeniku.
Najstarsze na świecie wino to spoczywający od 1472 roku w dębowej beczce alzacki Riesling.
Podsumowując:
Strefy w naszych domach, które są narażone na działanie temperatury i słońca nie są odpowiednie do przechowywania wina! Okolica kuchenki, lodówki, piekarnika czy okna to nie jest najlepsze miejsce na nasze butelki. Jeśli nie masz klasycznej piwniczki na wino, wygospodaruj miejsce w mieszkaniu, które będzie stosunkowo chłodne i nie narażone na promienie słoneczne.
W naszej ofercie znajdziecie szeroki wybór półek oraz regałów na wino, które można rozbudowywać w zależności od potrzeb.
Patrz Stojaki, regały i półki na wino